شهرستان بیجار یکی از شهرهای دارای میزان مهاجرت بالا در استان کردستان است که بیشتر ساکنین آن به دلیل نبود فرصت های شغلی در شهرهای اقماری کرج ، تهران و دیگر شهرهای کشور ساکن هستند و در ایام تعصیلات به ویژه تعطیلات نوروزی زادگاه خود را برای گذراندن تعطیلات انتخاب می نمایند.

دیار گروس با قدمتی نزدیک به هفت هزار سال بیش از 500 اثر تاریخی و باستانی را در دل خود جای داده و تا کنون 191 مورد آن به ثبت ملی رسیده است.

در این گزارش تعدادی از آثار باستانی و جاذبه های گردشگری بام ایران را برای آشنایی هر چه بیشتر مخاطبان معرفی می نمائیم.

پل تاریخی صلوات آثار باقی مانده از دوره صفویان

پل زیبا و تاریخی صلوات آباد در 15 کیلومتری بیجار بر روی رودخانه قزل اوزن و نزدیکی روستا و قلعه تاریخی صلوات آباد بنا شده که به منظور عبور کاروان‌های زائر منطقه آذربایجان به عتبات عالیات در عراق و عربستان ساخته شده است. پل تاریخی صلوات آباد یکی دیگر از نماد و نشانه‌های قدمت بیجار گروس است که در سال 1337 در ردیف 420 آثار ملی ثبت شده و هر ساله پذیرای گردشگران زیادی است.

مسجد خسروآباد نگینی در دل گروس

از جمله آثار موجود در گروس که متعلق به دوران زندیه است مسجد تاریخی روستای خسرو آباد در 45 کیلومتری شهر بیجار است. این مسجد با سقف‌هایی کوتاه وگنبدهایی کوچک و بدون مناره به دستور محمد امین خان گروس ساخته شده که شامل مصلای تابستانی در ضلع شمالی، ایوان جنوبی و حجره هایی بررای استراحت طلاب و خادمین است. این اثر باستانی زیبا با شمارهٔ ثبت 2607 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

سد گلبلاغ جاذبه شگفت انگیر بام ایران
این سد زیبا و پر جاذبه دیار گروس در 15 کیلومتری محور بیجار قروه بر روی رودخانه اوزن دره احداث شده است که با حجم مخزن هشت میلیون متر مکعبی ظرفیت آبیاری حداقل 800 هکتار از اراضی پایاب سد را دارد.

سد گلبلاغ بیجار یکی از مکانهای بسیار دیدنی و تفریحی شهرستان بیجار است که در هر فصل زیبائی های خاص خود را دارد و مردم از هر نقطه ای برای گذراندن اوقات خود به این منطقه سفر می کنند تا برای لحظاتی و به دور از دغدغه های روزمره زیبایی های آن را نظاره گر باشند.

پل گل قشلاق بر روی رودخانه قزل اوزن

این پل به صورت ویرانه‌ای بر روی رودخانه قزل اوزن نزدیک روستای گل  قشلاق در مرز شهرستان بیجار و استان زنجان واقع شده است که برای عبور کاروان‌ها بر روی رودخانه پر آب قزل اوزن ساخته شده و به نظر می‌رسد که پل متعلق به اواخر دوران ایلخانی مغول تا اوایل دوران صفویه است.

تیمچه حاج شهباز زیبای خفته در دل بیجار

در ضلع شرقی راسته بازار بیجار تیمچه‌ای به نام تیمچه حاج شهباز، تاجر بزرگ بیجاری قرار گرفته است. اصل این تیمچه متعلق به دوران صفویه است و در دوران قاجار باز سازی شده است. این تیمچه در دوران قاجار متعلق به حاج شهباز، تاجر بزرگ گروس و امیر نظام گروسی و کافی الدوله امیرانی بوده است.

این تیمچه متشکل از 4 گنبد است که درون گنبدها با کاربری و آجر کاری زیبایی تزیین شده و در بدنه آن، روزنه‌هایی برای تامین روشنایی تیمچه تعبیه شده است و از شاهکارهای نور پردازی محسوب می‌شوند.

سرای امیر تومان نیز در ضلع غربی بازار بیجار قرار دارد که در بین مردم بیجار به تیمچه امیر تومان معروف است. این سرا دارای یک حیاط مرکزی است که حجره‌هایی در پیرامون شکل گرفته است. پلان آن به شکل هشت و نیم هشت است و در یک طبقه با مصالح خشت و آجر و سنگ ساخته شده و محل تجارت مهمی در گذشته بوده است.

این محل در هنگام حضور متفقین در ایران مکان استقرار نیروهای نظامی اشغالگر بوده و پس از آن نیز پادگان نظامی و ژاندارمری بوده است. با وجود وارد آمدن آسیب های فراوان به این بنا، کارهای حفاظتی، استحکام بخشی و مرمت آن در حال پیگیری است.

بازار بیجار از قدیمی ترین بازارهای ایران

این بازار متشکل از مجموعه است که شامل یک راسته طولانی شمالی - جنوبی و تیمچه حاج شهباز و سرایی به نام سرای امیر تومان می‌شود.

تعدادی حجره از بافت معماری قدیم بازار در دو طرف راسته اصلی باقیمانده و مابقی حجره‌ها و راسته‌ها دستخوش تغییرات عمده‌ای شده است. در پوشش حجره‌ها از طاق و تویزه استفاده شده است.

تاریخ احداث بنای بازار به دوران صفویه بر می‌گردد اما در دوران زندیه به علت حمله کریم خان زند به بیجار و کردستان بخش‌های زیادی از آن آسیب می‌بیند و در دوران قاجار پس از بازسازی در طی جنگ جهانی اول به کلی آسیب می‌بیند و توسط روس‌ها به آتش کشیده می‌شود بازار بیجار در سال 1378 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 2591 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

زیارتگاه حمزه عرب ، پنجه‌علی‌، مقبره آ‌یت‌الله فاضل گروسی و قلعه‌های تاریخی بسیار و مقابر و امامزاده‌هایی چون سید مسیب سید شکر، مقبره صاحبه، گنبد پیر صالح، مقبره سید خضر از اماکن زیارتی این شهرستان است که بعضی از این مکان‌ها در حال بازسازی و مرمت است.

زیارتگاه حمزه عرب

از مهم‌ترین امکان زیارتی این شهرستان که با بازسازی و مرمت به قطب گردشگری این شهر تبدیل شده، زیارتگاه حمزه عرب است.

کوه حمزه عرب به دلیل نزدیکی به شهر و موقعیت مذهبی(امامزاده حمزه عرب) و جغرافیایی(مرتفع ترین کوه بیجار) و ایجاد کمپ و فضاهای رفاهی مامن شهروندان، ورزشکاران و گردشگران است.

کوه حمزه عرب با ارتفاع حدود دو هزار و ۶۴۰ متر از سطح دریا، یکی از بهترین و جذاب‌ترین جاذبه های گردشگری در بیجار است که چشم‌اندازهای متنوع آن از هر طرف، چشم انسان را خیره می‌کند.

برروی این کوه بلند، سید جلیل القدری از سلسله سادات موسی‌بن جعفر(ع) در سال ۹۷۳ هجری شمسی و طبق مستندات به دست آمده، بنا بر وصیت خویش به خاک سپرده شده است که ‌بین اهالی منطقه گروس مشتاقان فراوانی داد.

کوه حمزه عرب و در راس آن بقعه تاریخی و چشم اندازهای زیبای طبیعی به گونه ای در دل مردم جای خود را بازکرده اند که حتی پیرمردان و پیرزنانی که راه رفتن برایشان دشوار است، به راحتی برای زیارت و ادای نذر رنج سفر را برخود تحمیل کرده و به زیارت و استفاده از زیبایی‌های خداددادی این کوه می‌روند.
این جاذبه گردشگری که چون نگینی بر بام ایران می‌درخشد با توجه به داشتن راه دسترسی آسان هر ساله پذیرای گردشگران فراوانی است